Chinese national at 2 Pinoy arestado sa illegal surveillance at pag-iispiya sa Pilipinas

Naaresto ng National Bureau of Investigation (NBI) sa ilalim ng liderato ni NBI Director Judge Jaime B. Santiago (Ret.), ang isang Chinese national at dalawang Pilipino dahil sa umano’y pagsasagawa ng ilegal na surveillance at aktibidad ng pag-iispiya sa bisinidad ng Pilipinas.

Noong December 2024, nakatanggap ng intelligence report ang NBI-Special Task Force (STF) at NBI-Cybercrime Division (CCD) mula sa AFP-Naval Operatives, na may grupo ng Chinese nationals sakay ng developing autonomous vehicle na umano’y nagsasagawa ng surveillance operations, paglabag sa batas na pagkuha at pagkuha ng impormasyon na nakakaapekto sa pambansang seguridad, gamit ang makabagong mga teknolohiya.

Sa pag-aksyon sa report, nagkasa ng validation process ang mga operatiba ng NBI at natukoy ang anim na miyembro ng grupo na si Deng Yuanqing, alyas Deng, software engineer; dalawang hindi pinangalanang Hardware Engineers na kasalukuyang nasa China; alyas Wang, isang babaeng financier na nasa China; at dalawang kasabwat na Pinoy na sina Ronel Jojo Balundo Besa at Jayson Amado Fernandez.

Lumilitaw sa imbestigasyon na si alyas Deng na nakaugnay siya sa PLA University Science and Technology (PLAUST), sa ilalim ng automation and engineering discipline, na may pangunahing specialties sa Control Engineering. Ang PLAUST ay prestihisyosong research-oriented university na matatagpuan sa Nanjing, Jiangsu, China sa operasyon ng People’s Liberation Army (PLA). Bilang financier ng grupo, si Wang ang sinasabing bumili ng puting sasakyan at tiniyak ang instalasyon ng ICT equipment para sa planong ISR operations.

Mula December 13, 2024 hanggang January 16, 2025, ang naturang sasakyan ay namonitor na dumadaan sa iba’t ibang lugar sa Metro Manila at sa general divisions ng Luzon, na nagsasagawa ng detalyadong scouting, pangangalap ng komprehensibong imahe ng mga lupa, istruktura at ang kabuuang topograpiya ng potensiyal na mga target ng walang permiso at otoridad mula sa gobyerno ng Pilipinas.

Ang pagkuha ng kritikal na impormasyon ay nakakaapekto sa seguridad sa bansa ng walang wastong otoridad o kinakailangang permits mula sa concerned government agencies ay garapalang paglabag sa probisyon ng Commonwealth Act No. 616 (An Act to Punish Espionage and Other Offenses Against National Security). Kaya naman inaksyunan nitong January 17, 2025.

Namataan ng NBI operatives ang sasakyan na sinasakyan ni Deng Yuanqing kasama sina Besa at driver ni Deng na si Fernandez, sa bisinidad ng Palm Tower, Makati City kung saan narekober sa compartment ang ICT equipment.

Nang kuwestiyunin ang pagkakilanlan, permit at otorisasyon, tinangka umano ni Deng na itago ang storage device at tumakas subalit nasakote ito kasama ang dalawang Pinoy.

Nagsagawa naman ng kontroladong viewing at onsite search sa subject ICT equipment kung saan lumitaw ang parehong sensitibong data/impormasyon na kumukompromiso sa topographic footage, mapping ng mga kritikal n imprastruktura ng Pilipinas na malinaw na paglabag sa Section 1(a) of Commonwealth Act No. 616.

Sa masusing pag-aanalisa lumabas sa ICT equipment ang aktibong disenyong mga programa na nagpapahintulot sa gumagamit na maka-access at kontrolin ang mga devices gamit ang internet.

Sa kasagsagan ng onsite search, natagpuan ng forensic examiner ang Chinese character user account na device ID 918 452 619,na kasalukuyang kumokontrol sa computer system sa loob ng sasakyan partikular ang portable keyboard, files, at cameras na napakalaking paglabag sa pagbubunyag ng impormasyon na nakakaapekto sa seguridad ng bansa sa ilalim ng Section 2(a) of Commonwealth Act No. 616.

Dinala ang mga suspek sa tanggapan ng NBI at isinailalim sa inquest proceedingssa Office of the State Prosecutor, Department of Justice dahil sa paglabag sa Section 1 (a) and (b) of Commonwealth Act No. 616 in relation to R.A. 10175 or the “Cybercrime Prevention Act of 2012”. (Bhelle Gamboa)